Viêm khớp mạn tính, hay còn gọi là tình trạng viêm kéo dài tại các khớp, là một trong những bệnh lý thường gặp nhất ở hệ vận động. Bệnh không chỉ gây đau đớn, hạn chế vận động mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống của người mắc. Hiểu rõ về bệnh viêm khớp mạn tính sẽ giúp người bệnh và gia đình có cách phòng ngừa, điều trị hiệu quả để cải thiện sức khỏe lâu dài.

Viêm khớp mạn tính là gì?

Viêm khớp mạn tính là tình trạng viêm kéo dài ở một hoặc nhiều khớp, làm tổn thương cả cấu trúc và chức năng của chúng. Hai dạng phổ biến nhất của bệnh là viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp. Trong khi viêm khớp dạng thấp là bệnh tự miễn, khiến hệ miễn dịch tấn công nhầm vào mô khớp, thoái hóa khớp lại do quá trình lão hóa hoặc tổn thương, khiến sụn khớp bị bào mòn. Cả hai loại này đều có chung đặc điểm: tiến triển lâu dài và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến vận động.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của viêm khớp mạn tính rất đa dạng, tùy thuộc vào loại bệnh. Đối với viêm khớp dạng thấp, nguyên nhân chính là sự rối loạn của hệ miễn dịch. Trong khi đó, thoái hóa khớp thường liên quan đến tuổi tác, chấn thương hoặc hoạt động quá mức gây áp lực lên khớp. Một số yếu tố nguy cơ chung có thể kể đến bao gồm:

• Tuổi tác: Người lớn tuổi thường dễ mắc bệnh hơn do sụn khớp bị thoái hóa.
• Giới tính: Phụ nữ thường mắc viêm khớp dạng thấp nhiều hơn nam giới, trong khi thoái hóa khớp xảy ra ở cả hai giới.
• Cân nặng: Thừa cân, béo phì làm tăng áp lực lên khớp, đặc biệt là ở gối và háng.
• Di truyền: Yếu tố gia đình cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Thói quen sống không lành mạnh như ít vận động, hút thuốc, hoặc chế độ ăn uống không khoa học.

Triệu chứng thường gặp

Các triệu chứng của viêm khớp mạn tính thường xuất hiện từ từ và có xu hướng ngày càng nặng hơn nếu không được điều trị. Đau khớp là dấu hiệu rõ ràng nhất, thường tăng lên khi vận động và giảm đi khi nghỉ ngơi, nhưng ở giai đoạn nặng, cơn đau có thể kéo dài liên tục. Ngoài ra, bệnh nhân thường bị cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu. Tại các khớp bị ảnh hưởng, sưng đỏ là dấu hiệu phổ biến, kèm theo đó là giảm phạm vi vận động.

Ở giai đoạn nặng, viêm khớp dạng thấp có thể gây biến dạng khớp, dẫn đến mất khả năng vận động và tàn tật. Ngoài các triệu chứng tại khớp, người bệnh viêm khớp dạng thấp còn có thể gặp sốt nhẹ, mệt mỏi kéo dài, và thậm chí ảnh hưởng đến các cơ quan khác như mắt hoặc tim.

Điều trị và kiểm soát viêm khớp mạn tính

Việc điều trị viêm khớp mạn tính cần tập trung vào kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa tổn thương khớp và cải thiện chức năng vận động. Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) là biện pháp phổ biến để giảm đau và viêm, trong khi corticosteroids được dùng trong các trường hợp nặng hơn để kiểm soát viêm mạnh. Đối với viêm khớp dạng thấp, thuốc DMARDs hoặc sinh phẩm học (biologics) có vai trò làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.

Bên cạnh điều trị bằng thuốc, vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và cải thiện chức năng khớp. Các bài tập nhẹ nhàng như bơi lội, đi bộ hoặc yoga giúp giảm cứng khớp và tăng cường sự linh hoạt. Nếu khớp bị tổn thương nghiêm trọng, phẫu thuật thay khớp có thể là giải pháp tối ưu.

Ngoài ra, chế độ ăn uống cũng đóng vai trò hỗ trợ điều trị. Một chế độ ăn giàu omega-3, rau xanh, trái cây, và các thực phẩm chống viêm như nghệ hoặc gừng có thể giúp giảm triệu chứng. Người bệnh cần tránh các loại thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ và đường để giảm thiểu nguy cơ viêm nhiễm.

Phòng ngừa hiệu quả

Phòng ngừa viêm khớp mạn tính tập trung vào việc duy trì lối sống lành mạnh. Điều này bao gồm việc tập luyện thể dục thường xuyên, kiểm soát cân nặng và hạn chế các hoạt động gây áp lực lên khớp. Ngoài ra, người bệnh cần quản lý căng thẳng, bởi stress có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng viêm.

Sống chung với bệnh đòi hỏi sự kiên nhẫn và tích cực. Đoàn kết với gia đình, bạn bè, hoặc tham gia các nhóm hỗ trợ có thể giúp giảm bớt cảm giác cô đơn và lo lắng. Điều quan trọng là duy trì tinh thần lạc quan và không để bệnh tật ảnh hưởng quá lớn đến chất lượng cuộc sống.

Viêm khớp mạn tính là một căn bệnh phức tạp, kéo dài, và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe cũng như tinh thần của người bệnh. Tuy nhiên, với sự tiến bộ trong y học và hiểu biết đúng đắn, việc kiểm soát bệnh hiệu quả là hoàn toàn khả thi. Điều quan trọng nhất là nhận thức được các triệu chứng ban đầu, tìm kiếm sự hỗ trợ y tế kịp thời và duy trì một lối sống lành mạnh. Cuộc sống không chỉ dừng lại ở việc chiến đấu với bệnh tật, mà còn là học cách tận hưởng những điều ý nghĩa dù đối mặt với khó khăn.

Câu hỏi thường gặp

*Lưu ý: Tất cả thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo