Trong những tháng gần đây, Nhật Bản đang đối mặt với một đợt bùng phát dịch cúm mùa với số ca mắc đạt đến con số ấn tượng và tạo ra nhiều áp lực cho hệ thống y tế. Các cơ quan giám sát và thông tin y tế tại Nhật đã đưa ra nhiều cảnh báo về mức độ nghiêm trọng của dịch bệnh, cũng như nguy cơ tiềm ẩn của các chủng virus mới, nhất là khi cúm A đang dần được kiểm soát nhưng cúm B có dấu hiệu gia tăng.

Số liệu ca bệnh và diễn biến dịch

Theo dữ liệu công bố của Viện Truyền nhiễm Quốc gia Nhật Bản, tính từ ngày 2/9/2024 đến 26/1/2025, nước này đã ghi nhận khoảng 9,5 triệu ca mắc cúm mùa. Đặc biệt, trong tuần cuối năm 2024 (từ 23 đến 29/12/2024), số ca mắc đã vượt mốc 317.000 ca, là mức cao nhất kể từ năm 1999. Những khu vực như Tokyo, Hokkaido, Osaka và Fukuoka – nơi có dân số đông và lưu lượng du lịch cao – là những vùng bị ảnh hưởng nặng nhất của đợt dịch này.

Nguyên nhân và những thách thức hiện nay

Mặc dù số ca mắc cúm mới có xu hướng giảm so với đỉnh điểm vào cuối tháng 12, nhưng các chuyên gia y tế tại Nhật vẫn cảnh báo rằng dịch cúm mùa vẫn ở mức báo động. Theo thông tin từ Bộ Y tế Nhật Bản, hiện nay cúm A là loại chủ đạo gây ra dịch, tuy nhiên, nguy cơ bùng phát dịch do cúm B vẫn được cảnh báo do xu hướng tăng trong một số vùng. Các bệnh viện tại các thành phố lớn đã phải đối mặt với tình trạng quá tải, thiếu hụt giường bệnh và khan hiếm nguồn thuốc điều trị, khi mà một số cơ sở y tế tích trữ thuốc quá mức dẫn đến phân phối không đồng đều.

Ngoài ra, sau hai năm các biện pháp phòng chống Covid-19 nghiêm ngặt, sức đề kháng của người dân Nhật với các loại virus cúm mới đã bị suy giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển mạnh mẽ hơn. Sự ra đi của nữ minh tinh Từ Hy Viên do biến chứng cúm càng làm tăng sự lo ngại của công chúng và các nhà chức trách về khả năng dẫn đến tử vong nhanh chóng ở những đối tượng có nguy cơ cao như người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và những người mắc bệnh nền.

Tác động kinh tế và sức khỏe cộng đồng

Các chuyên gia ước tính rằng, nếu tính cả chi phí điều trị cúm và tác động tiêu cực đến nền kinh tế do người lao động phải nghỉ ốm, mùa cúm năm 2025 có thể gây thiệt hại lên tới khoảng 6.300 tỉ yên (tương đương hơn 41 tỷ USD). Sự gia tăng đột biến các ca cúm không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cá nhân mà còn làm tăng gánh nặng cho hệ thống y tế, với nhiều ca biến chứng nặng dẫn đến nhập viện và tử vong. Những trường hợp bệnh nhân cúm nặng, đặc biệt là những trẻ em bị biến chứng như viêm não, đã khiến cho các bệnh viện phải đứng trước “cuộc khủng hoảng” về nguồn lực điều trị.

Khuyến cáo phòng chống và giải pháp

Để ứng phó với đợt dịch cúm mùa này, Bộ Y tế và các cơ quan chức năng tại Nhật Bản đã khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng chống cơ bản nhằm hạn chế lây lan virus, bao gồm:

• Che miệng, mũi khi ho hoặc hắt hơi: Dùng khăn vải, khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để giảm phát tán dịch tiết đường hô hấp.
• Đeo khẩu trang: Đặc biệt khi ra ngoài nơi có đông người và trên các phương tiện giao thông công cộng.
• Thường xuyên rửa tay: Sử dụng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay, nhất là sau khi ho, hắt hơi.
• Hạn chế tiếp xúc: Tránh tiếp xúc với người mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết.
• Tiêm phòng vaccine cúm mùa: Đây là biện pháp hiệu quả nhằm tăng cường sức đề kháng và giảm nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt đối với các nhóm có nguy cơ cao.
• Lối sống lành mạnh: Đảm bảo chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và tăng cường vận động thể lực để duy trì sức khỏe tốt.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyên người dân nên theo dõi sát các triệu chứng cúm như sốt, đau đầu, mệt mỏi và nhanh chóng liên hệ với cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời nếu có dấu hiệu diễn biến nặng.

Tình hình bệnh cúm mùa tại Nhật Bản đang cho thấy nhiều thách thức, từ số ca mắc khổng lồ cho đến áp lực lớn đối với hệ thống y tế. Dù số ca mắc có xu hướng giảm so với đỉnh điểm, nhưng nguy cơ bùng phát dịch do cúm B và các biến chứng nặng vẫn là điều cần được cảnh giác cao. Việc thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng chống và tiêm phòng vaccine không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn góp phần giảm tải cho hệ thống y tế trong bối cảnh dịch bệnh đang diễn biến phức tạp. Qua đó, việc giám sát và chia sẻ thông tin minh bạch giữa các quốc gia là yếu tố then chốt để ứng phó hiệu quả với các đợt dịch cúm mùa trong tương lai.

Câu hỏi thường gặp